Đặc trưng của nước thải chế biến thủy sản

(Website nhà tài trợ: https://baohiemlienviet.com/bao-hiem-nhan-tho-daiichi-viet-nam-an-tam-hung-thinh-toan-dien)
1. Nguồn phát sinh nước thải chế biến thủy sản
Các công ty, nhà máy, xí nghiệp, cơ sở chế biến thủy sản có quy trình chế biến khác nhau tùy thuộc vào mặt hàng xuất khẩu và yêu cầu của thị trường. Quy trình chế biến thủy sản có nhiều công đoạn mỗi công đoạn có thể phát sinh nguồn nước thải đặt biệt ở giai đoạn fillet cá đông lạnh xuất khẩu.
Quy trình chế biến thủy sản nguồn phát sinh nước thải có thể phát sinh từ các hoạt động:
- Nước thải từ dây chuyền sản xuất, chế biến cá trong đó công đoạn rửa nguyên liệu đầu vào xả ra rất nhiều nước thải.
- Nước thải xuất phát từ quá trình vệ sinh nhà máy, bến bãi, dây chuyền, dụng cụ vệ sinh
- Nước thải phát sinh từ quá trình rửa lọc, lắng cặn xả cặn từ hệ thống cấp nước
- Nước thải sinh hoạt nhà máy
- Nước mưa.
Nước thải từ ngành chế biến thủy sản được xem là một trong những nguồn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Trong loại nước thải này thường chứa hàm lượng lớn chất hữu cơ, cặn lơ lửng, dầu mỡ, chất rắn không tan, nitơ, phốt pho cùng nhiều vi sinh vật gây bệnh. Ngoài ra, quá trình rửa, sơ chế nguyên liệu và vệ sinh nhà xưởng dễ làm cuốn theo các mảnh vụn thủy sản, góp phần gia tăng mức độ ô nhiễm.
2. Đặc trưng của nước thải chế biến thủy sản
Trong nước thải từ quá trình chế biến thủy sản, phần lớn các hợp chất hữu cơ đều ở dạng dễ phân hủy sinh học. Những thành phần như carbohydrate, protein, lipid… khi đi vào nguồn nước sẽ bị vi sinh vật sử dụng oxy hòa tan để phân giải, khiến hàm lượng oxy trong nước giảm đáng kể. Khi lượng oxy hòa tan giảm xuống dưới 50% mức bão hòa, sự sinh trưởng của các loài thủy sản như tôm và cá sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc thiếu oxy không chỉ làm suy giảm nguồn lợi thủy sản mà còn hạn chế khả năng tự làm sạch của thủy vực, dẫn tới giảm chất lượng nước phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất công nghiệp.

Nước thải sản xuất: sinh ra trong quá trình chế biến và nước vệ sinh nhà xưởng, máy móc, thiết bị,… Thành phần nước thải có chứa các chất hữu cơ, các chất rắn lơ lửng, các chất cặn bã, vi sinh vật và dầu mỡ. Lưu lượng và thành phần nước thải chế biến thủy sản rất khác nhau giữa các nhà máy tùy thuộc vào nguồn nguyên liệu sử dụng, và thành phần các chất sử dụng trong chế biến (các chất tẩy rửa, phụ gia,…).
Nước thải sinh hoạt: sinh ra tại các khu vực vệ sinh và nhà ăn. Thành phần nước thải có chứa các cặn bã, các chất rắn lơ lửng, các chất hữu cơ, các chất dinh dưỡng và vi sinh.
Nước thải còn phát sinh mùi hôi tanh đặc trưng do quá trình phân hủy kỵ khí của protein, mercaptan, axit béo; kèm theo khí độc H₂S, NH₃ và mùi clo từ công đoạn khử trùng. Độ màu thường xuất phát từ máu và chất thải sinh hoạt trong quá trình chế biến. Đồng thời, nguồn thải này có thể chứa nhiều vi sinh vật ký sinh như vi khuẩn, virus, giun sán… được thể hiện qua các chỉ số E.coli và coliform.

Nếu xả trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý, nước thải chế biến thủy sản sẽ gây suy thoái nguồn nước, phá vỡ cân bằng hệ sinh thái và đe dọa sức khỏe cộng đồng xung quanh.